ЦӀыжьдадэкӀэкӀыхь
ЦӀыжьдадэкӀэкӀыхь | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ЩӀэныгъэ хэкӀыгъэхэр | ||||||||||||||||
|
||||||||||||||||
Латин цӀэр | ||||||||||||||||
Aegithalos caudatus (Linnaeus, 1758) | ||||||||||||||||
|
ЦӀыжьдадэкӀэкӀыхь (лат-бз. Aegithalos caudatus) — цӀыжьдадэкӀэкӀыхь лъэпкъым щыщ лӀэужьыгъуэщ.
Теплъэр зэгъэзэхуэжын
Щхьэмрэ ныбэ щӀагъымрэ хужьщ, тхыӀцэмрэ дамащхьэмрэ фӀыцӀэщ, нэ хъуреягъхэр плъыфэ пцӀанэщ.
Здэпсэур зэгъэзэхуэжын
Ищхъэрэ Къаукъазым гъунэжу щопсэу, щыӀэщ Еуропэм, Анадолейм, Къажэрейм, Сыбырым, нэмыщӀ щӀыпӀэхэми. Абгъуэ щӀын яублэ гъатхэпэ-мэлыжьыхьым ипэм. Зэрыхабзэщи ар щащӀ пхъэхуейм, нэхъ мащӀэу дзэлым, жыгейм е чыцэ лъагэхэм. Чыцэ Ӏувым деж абгъуэр щӀым пэжыжэщ, м. 1,5-3, мэзым м. 7-10-кӀэ къудамэ гъумхэм я зэгуэкӀыпӀэм.
Абгъуэ щӀыгъуэр зэгъэзэхуэжын
Зэ гъуэлъхьэгъуэр джэдыкӀи 10-12. Абгъуэм тесщ махуэ 12-13. Шырхэр ягъашхэ махуэ 15-16. Къаукъазым деж цӀыжьдадэкӀэкӀыхьхэр мэкъуауэгъуэм етӀуанэу мэгъуэлъхьэж. Япэ къишыгъуэ быныр абгъуэм къилъэта нэуж зэщӀыгъуу гъатхэм нэгъунэ мэзым Ӏэпхъэурэ щопсэу.
Ӏусыр зэгъэзэхуэжын
Ӏусыр нэхъыщхьэу хьэпщхупщхэр, абыхэм я джэдыкӀэ, хупс, хьэндырабгъуэ жьгъейхэм я щыгъыныхьхэр.
Мыр тхыгъэ нэмгъэсащ орнитологиэмкӀэ. Проектым удэӀэпыкъуфынущ, бгъэтэрэзу нэхъыбэ иптхэм. |
Тхылъхэр зэгъэзэхуэжын
- Брат Хьэсин. Адыгэхэм я къуалэбзу щӀэныгъэр. Черкеск къ. 2007 гъ.