Шы плъыфэр
Шы плъыфэ — шым и цым, фэм, нэхэм я фэр. Гъэпсыгъуэ я зэшъхьэщыкӀыгъуэмкӀэ нэхъыфӀу языту щытыр.
Нэхъышъхьэ плъыфэхэр зэгъэзэхуэжын
Пэсырей зэманым щыкӀэдзауэ плъыфиплӀ нэхъышъхьу къалъытэхэ, ахэр:
- Гъуабджэ
- Гъуэзэфэзэ
- КъуафцӀэ/Къарэ
- ПцӀэгъуэплъ
Адрей плъыфэхэр къебжэкӀа плӀым къахэкӀху къэлъытэгъуэ яӀэ.
Плъыфэхэр зэгъэзэхуэжын
Гъуабджэ зэгъэзэхуэжын
Зи цыр тхъуауэ щытыр. Схуэдэ плъыфэми къахэкӀыфыну, гъэ къэс я тхъугъэ хэхъурэ. ПцӀэгъуэплъу къэхъуар куэд темыкӀауэ шыкӀэ гъуабджэ хъуфыну мазэ зытӀущ текӀауэ, гъэ къэс цыпэ хужьхэм я бжыгъэр хэхъурэ. Шыр дунан (илъэсиплӀ) ныбджым и нэсыгъуэм дежь и фэр гъуэбджэху щытыфыну.
- Гъуабджэ плъыфэхэр:
-
Гъуабджэ -
Гъуабджэ-ӀэпапӀэ -
ПкӀэгъуалэ
Гъуэзэфэзэ зэгъэзэхуэжын
И кӀыфэпсор плъыжьу щыт; гъуэжьыхум щыкӀэдзауэ гъуабджэ хуэкӀыфӀым нэсу. И сокумрэ кӀапэмрэ я фэр и кӀыфэм ем шъхьэщыкӀыу щытыфыну — нэхъ хуэнэху иэ нэхъ хуэкӀыфӀу.
- Гъуэзэфэзэ плъыфэхэр:
-
Гъуэзэфэзэ -
Гъуэпэху-пшъампӀэплъ -
Гъуэпэху-пшъампӀэху -
Гъуэ лъакъуэху -
Шыгъуэшыгей
-
Гъуэсырыху -
Гъуэ тхъуэ макӀыу -
Гъуэ фӀыцӀафэ -
Гъуэ-ӀэпапӀэ -
Гъуэплъ кӀэху-пщэху
-
Мыщхъуэ-мыфэ
КъуафцӀэ зэгъэзэхуэжын
КъуафцӀэ иэ къарэ — фӀыцӀэ.
- КъуафцӀэ плъыфэхэр:
-
КъуафцӀэ иэ къарэ -
КъуафцӀэлъакъуэху -
КъуафцӀэнатӀэху -
КъуафцӀэ тхъуэгъэ
ПцӀэгъуэплъ зэгъэзэхуэжын
Шы зи кӀыфэр гъуабджу щытыр, гъуэплъым къыщыкӀэдзауэ фӀыцӀафэм нэсыфу, ауэ и сокур, лъакъуэхэр (кӀэбдз зэрытыпӀэм щыкӀэдзауэ), кӀапэр джоуэ фӀыцӀу щытхэ.
- ПцӀэгъуэплъ плъыфэхэр:
-
ПцӀэгъуэплъ -
ПцӀэгъуэплъсырыху -
Къуэлэн
(Цыджаныш)
Плъыфу хъуам къахэкӀыфынухэр зэгъэзэхуэжын
-
Брул -
КӀэбдзитӀ лъэкъуэху -
Лъакъуэху -
НатӀэгъуджэ
-
НатӀэфэкъу -
НатӀэху -
Тхъуэ -
ӀэпапӀэхужь
-
ФӀалъитӀ лъакъуэху
Тхылъхэр зэгъэзэхуэжын
|
Шы плъыфэр Уикисурэтылъэм? |
|---|
- ЯХУЭМЫФАЩЭУ лъэныкъуэ едгъэза псалъэхэр. Шэрджэс А. 2009 гъ.
- Черкесское наездничество — ЗекӀуэ. Марзей А.С. Налшыч. «Эльбрус». 2003 гъэ.
- Коневодство Кабарды. Налшыч. 1952 гъ.