Уикипедиэ

Биологиэ систематикэ версиехэм я зэщхьэщыкӀыныгъэхэр

Browse history interactively
← Япэ ит зэгъэзэхуэжыныгъэрКъыкӀэлъыкӀуэ зэгъэзэхуэжыныгъэр →
Content deleted Content added
VisualWikitext
цӀ r2.7.1) (робот добавил: ba:Биологик систематика
цӀ робот добавил: ku:Dabeşandina biyolojîk; косметические изменения
5 сатырыр
Япэреуэ тхыдэм хэшъыкӀыгъуэ зиӀэр, систематикэм пылъауэ лъэжьыгъэ езгъэкӀуэкӀахэр [[Гептадор]], абым яуж [[Аристотел|Аристотелымрэ]] абы и гъэса [[Теофраст|Теофрастымрэ]], псэ зыӀуту хъуар я гурыӀуэгъуэхэмкӀэ зэгъэзэхуэгъуэ шъэныгъэм иратаху. Абыхэм [[организым|организымхэм]] системэ фӀыуэ зэгъазэхуамкӀэ зэхагъэкӀахэ. [[КъэкӀыгъэхэр]] — [[жыгхэр|жыгхэмрэ]] [[удз|удзхэмрэкӀэ]] зэхагъэкӀахэт, [[псэушъхьэхэр]] — гупитӀ ''лъышӀыӀэхэр'' ''лъыхуабэхэр'' джоуэ зэхагъэкӀахэ. Апхуэду системэр къежьа, дунем и зэгъэзэхуэгъуэ щыӀэр зыгъэлъагъуэр.
 
[[ЗекӀуэшхуэхэм я зэманыгъуэ|ЗекӀуэшхуэхэм я зэманыгъуэм]], шъэныгъэ хулъхугъэхэм нэхъыбу амал ягъуэта, я хэшъыкӀыгъухэр дуней зэхэтыкӀэмкӀэ хагъэхъуэну. [[XVI лъэхъэнэ|XVI]] — [[XVII лъэхъэнэ|XVII]] лъэхъэнэхэм хуабжу дуней зэхэтыкӀэм и зэгъэшъэным похьэхэ цӀыхухэр.
 
1735 гъэм [[Линней, Карл|Карл Линнейм]] тхылъ «[[Дуней зэхэтыкӀэ (тхылъ)|Systema naturae]]». Абым дунем тет псэ зыӀуту хъуар «лъэпкъыгъуищкӀэ» зэхигъэкӀахэ: минералхэр, къэкӀыгъэхэр, псэушъхьэхэр джоуэ. Абым пэмыкӀыу Линнейм рангиплӀ къигъэшъхьэпа: [[класс (биологиэ)|классхэр]], [[зэхэдзыгъэ (биологиэ)|зэхэдзыгъэ]], [[лъэпкъ (биологиэ)|лъэпкъхэр]], [[лӀэужъыгъуэ|лӀэужъыгъуэхэр]] джоуэ.
29 сатырыр
| bgcolor="pink" | '''[[Псэущхьэхэр|Псэушъхьэхэр]]'''
|-----
| rowspan="3" bgcolor="lightgreen" | '''[[Пхъыщхьэмыщхьэхэр|Пхъыщхьэмыщхьэхэр]]'''<!-- Plantae -->
| rowspan="3" bgcolor="lightgreen" | '''[[КъэкӀыгъэхэр|КъэкӀыгъэхэр]]'''<!-- Plantae -->
| bgcolor="lightgreen" | '''[[КъэкӀыгъэхэр|КъэкӀыгъэхэр]]'''<!-- Plantae -->
| bgcolor="lightgreen" | '''[[КъэкӀыгъэхэр|КъэкӀыгъэхэр]]'''<!-- Plantae -->
| bgcolor="lightgreen" | '''[[КъэкӀыгъэхэр|КъэкӀыгъэхэр]]'''<!-- Plantae -->
<!-- Eukarya -->
<!-- Eukarya -->
| bgcolor="lightgreen" | '''[[КъэкӀыгъэхэр|КъэкӀыгъэхэр]]'''<!-- Plantae -->
|-----
| rowspan="3" bgcolor="Khaki" | '''[[Протистхэр|Протистхэр]]'''<!-- Protista -->
| bgcolor="lightblue" | '''[[Ӏэргъэбэгухэр]]'''
| bgcolor="lightblue" | '''[[Ӏэргъэбэгухэр]]'''
| bgcolor="lightblue" | '''[[Ӏэргъэбэгухэр|Ӏэргъэбэгухэр]]'''
<!-- Eukarya -->
<!-- Eukarya -->
| bgcolor="lightblue" | '''[[Ӏэргъэбэгухэр|Ӏэргъэбэгухэр]]'''
|-----
| rowspan="2" bgcolor="khaki" | '''[[Протистхэр|Протистхэр]]'''<!-- Protista -->
| rowspan="2" bgcolor="khaki" | '''[[Протистхэр|Протистхэр]]'''<!-- Protista -->
<!-- Eukarya -->
<!-- Eukarya -->
| bgcolor="orange" | '''[[Хромистахэр|Хромистахэр]]'''<!-- Chromista-->
|-----
| rowspan="3" bgcolor="white" | ''Зэгъэзэхуэгъэншэ''
| rowspan="3" bgcolor="khaki" | '''[[Протистхэр|Протистхэр]]'''
<!-- Prototista -->
<!-- Prototista -->
58 сатырыр
<!-- Eukarya -->
<!-- Eukarya -->
| bgcolor="khaki" | '''[[Протозоа|Протозоа]]'''
|-----
| rowspan="2" bgcolor="lightgrey" | '''[[Прокариотхэр|Прокариотхэр]]'''
| rowspan="2" bgcolor="lightgrey" | '''[[Прокариотхэр|Прокариотхэр]]'''
| bgcolor="darkgray" | '''[[Архейхэр|Архейхэр]] '''
| bgcolor="darkgray" | '''[[Архейхэр|Архейхэр]]'''
| rowspan="2" bgcolor="lightgrey" | '''[[Прокариотхэр|Прокариотхэр]]'''
| rowspan="2" bgcolor="lightgrey" | '''[[Бактериэхэр|Бактериэхэр]]'''
|-----
| bgcolor="lightgrey" | '''[[Бактериэхэр|Бактериэхэр]]'''
| bgcolor="lightgrey" | '''[[Бактериэхэр|Бактериэхэр]]'''
<!-- Procariotas -->
<!-- Bactérias -->
119 сатырыр
[[kn:ಜೈವಿಕ ವಿಂಗಡಣೆ]]
[[ko:생물 분류]]
[[ku:Dabeşandina biyolojîk]]
[[la:Classificatio biologica]]
[[lmo:Clasificasiù scentìfica]]
Къыздырахар: "https://kbd.wikipedia.org/wiki/Биологиэ_систематикэ"