Махуэ Гъэпс версиехэм я зэщхьэщыкӀыныгъэхэр

Content deleted Content added
цӀ r2.7.1) (робот изменил: lez:Гьафте
цӀ r2.7.3) (робот изменил: lez:Никlи; косметические изменения
16 сатырыр
блы «семь» – пэ «начало»
Мы псалъитIыр я мыхьэнэкIэ зэтохуэ. ТIуми тхьэмахуэ зэхуакум хиубыдэ махуиблым я щхьэ, я нэхъапэ, къежьапIэ къокI.
Мыпхуэдэ псалъэ къэхъукIэм адыгэбзэм куэдрэ ущрохьэлIэ. Мыбдеж лъабжьитI: блы +щхьэ // блы + пэ зэхыхьэри псалъэщIэ къэхъуащ.
Щапхъэ: бгы + щхьэ – бгыщхьэ
тхьэ + махуэ + пэ – тхьэмахуэпэ
30 сатырыр
== Гъубж ==
<poem>
Тхьэмахуэ зэхуакум хэт махуэхэм ящыщу блыщхьэм къыкIэлъокIуэ къэб. гъубж адыг. гъубдж сир. гъубдж
Иджырей адыгэбзэм и макъ дэкIуашэ ж, ш, щI –хэр къатекIащ пасэрей адыгэбзэм (общеадыгскэ) и аффрикатэ дж, ч, чI, джъ, чь, чIь –хэр зэтехуэху щабэ хъуа иужь.1
Япэ щIыкIэ пхъашэхэр щабэ хъуащ, итIанэ щабэхэр спирантхэм хуэкIуащ.
38 сатырыр
Шагъыр А. зэритхымкIэ, къэб. гъубж адыг. гъубдж псалъэхэр нэгъуэщIыбзэм къыхэкIащ. ЩIэныгъэлIым къызэрилъытэмкIэ, абхъаз-абазэбзэхэм махуэцIэхэм я нэхъыбэр зыпэхъу бжыгъэцIэхэм епхащ.
Псалъэм папщIэ:
«ср. а –wуaшa гIуаша «вторник»
при wу-ба гIу-ба «два»,
а-хъша хъаша «среда» при хъ-па «три» и т.д.2
Абы теухуауэ нэгъуэщI еплъыкIи щыIэщ. Адыгэхэр мажусий диным щита
лъэхъэнэм «Гъубж» жиIэу тхьэ яIауэ, абы къыхэкIыу а цIэр а махуэм фIащIауэ.
76 сатырыр
Языныкъуэ псалъэхэм хэт суффикс – жьей-м и мыхьэнэр фIэкIуэдауэ
урохьэлIэ.
Щапхъэ: къэб. бдзэжьей адыг. пцэжъый «рыба»
Шагъыр А. зэритхымкIэ, бэрэжьей бэрэскэжъый псалъэхэр мыпхуэ-
дэу къэхъуащ:
Бэрэскэ + жъый («маленький, «малый»).
180 сатырыр
<poem>
Щэбэтым къыкIэлъыкIуэ махуэр тхьэмахуэращ «воскресенье».
Тхьэмахуэ псалъэм нэгъуэщI мыхьэнэи иIэщ: «Неделя» махуибл
зэхуаку Нэгумэ Шорэ и лэжьыгъэм мыпхуэдэу щетх:
т х а у м а х о h – воскресенье.
186 сатырыр
Тхамахо – неделя.
совр. тхьэмахуэ – неделя3.
къэб. тхьэмахуэ адыг. тхьаумаф
Мы псалъитIыр я мыхьэнэкIэ зыщ, ауэ фонетикэ и лъэныкъуэкIэ зэщхьэщокI. Пасэрей адыгэбзэ лабиализованнэ макъ ху-р адыгеибзэм спирант ф-м хуэкIуащ, шипящэ спирант ш-м и ужь иту щыбгъэдэтым фIэкIа къэмынэу. псалъэм папщIэ, хуабэ – фабэ; хуы –фы; махуэ – мафэ. Ауэ шхуэ, шхужь, шхуэл.4
Сирием, Тыркум щыпсэу адыгэхэм къагъэсэбэпыр тхьэумаф псалъэ-
279 сатырыр
[[lad:Semana]]
[[lbe:Нюжмар (арулва гьант)]]
[[lez:ГьафтеНикlи]]
[[ln:Mpɔ́sɔ]]
[[lo:ອາທິດ]]