Азиэ хыв версиехэм я зэщхьэщыкӀыныгъэхэр

Content deleted Content added
No edit summary
20 сатырыр
| range legend =
}}
'''Азиэ хыв''' ([[Латиныбзэ|лат-бз.]] ''Bubalus bubalis'') - лӀэужъыгъуэ ''азиэ хывхэм'' ящыщу. Унагъуэ [[Гухэ|гухэм]] яхэт псэушъхьэхэм и нэхъ ин. Псэушъхьэ зэфӀэувам и кӀыхьэгъыр метрэ 3 фӀэкӀыу щытыфыну. И лъэгагъыр метрэ 2 носыр, и хьэлъагъыр кг. 1000 нос, макӀыу 1200 хъуи щыӀэхэ, нэхъыбэм гу зэфӀэувам и хьэлъагъыр кг 900 хуэдиз. Бжъакъуэхэм я инагъыр м 2 носыр, гъэчауэ зэгуэкӀху, кӀыбымкӀэ гъэзаху щытхэ, пӀакӀэху. Джэмхэм я бжъакъуэхэр цӀыкӀуху щыт иэ я теткъым.
 
'''Азиэ хыв''' ([[Латиныбзэ|лат-бз.]] ''Bubalus bubalis'') - лӀэужъыгъуэ ''азиэ хывхэм'' ящыщу. Унагъуэ [[Гухэ|гухэм]] яхэт псэушъхьэхэм и нэхъ ин. Псэушъхьэ зэфӀэувам и кӀыхьэгъыр метрэ 3 фӀэкӀыу щытыфыну. И лъэгагъыр метрэ 2 носыр, и хьэлъагъыр кг. 1000 нос, макӀыу 1200 хъуи щыӀэхэ, нэхъыбэм гу зэфӀэувам и хьэлъагъыр кг 900 хуэдиз. Бжъакъуэхэм я инагъыр м 2 носыр, гъэчауэ зэгуэкӀху, кӀыбымкӀэ гъэзаху щытхэ, пӀакӀэху. Джэмхэм я бжъакъуэхэр цӀыкӀуху щыт иэ я теткъым.
 
== ШӀыпӀэ здэпсохэмрэ хъумэным и гузэвэгъуэхэмрэ ==
 
Мы Ӏэсу хывхэр здэпсохэр [[Индиэ|Индиэм]], [[Непал|Непалым]], [[Бутан|Бутаным]], [[Таилэнд|Таилэндым]], [[Лаос|Лаосым]], [[Камбоджа|Камбоджам]], [[Шри-Ланка|Шри-Ланкам]] джоуэ. ХХ лъэхъэнэм и кум нэс [[Малайзиэ|Малайзиэми]] щыпсоуахэ, ауэ джыпсту хыв мы Ӏэрысу къыщынэжьакъым. Хы тӀыгу [[Миндоро|Миндором]] ([[Филиппинхэ|Филиппинхэм]]) специал хъумакӀуэ Иглит зицӀэм щыпсоуа хывцӀыкӀу лӀэужъыгъуэцӀыкӀу (В. b. mindorensis). Гукъэуэ, ауэ зэрыгугъэмкӀэ а лӀэужъыгъуэцӀыкӀур дунем къытенэжьакъым.
[[File:Asiatic water buffalo in zoo tierpark friedrichsfelde berlin germany.jpg|thumb|left|220px|Берлин зоом яӀыгъ хывхэр]]
Line 50 ⟶ 48:
 
== Хывымрэ цӀыхумрэ ==
 
Азиэ хывыр пэсырей зэман дыдэхэм къыщыкӀэдзауэ Ӏэсэ яшъат. Ӏэсэ хывыр нэхъ хому щыт и шэнымкӀэ мэз хывым елъытамэ, и бжъакъуэхэр нэхъ кӀэкӀ, и ӀэплъэпкъымкӀи емыхьчу щыт, нэхъ ныбэфу щыт мэз хывыр нэхъ зэкӀэшта и пкъымкӀэ.
 
Line 60 ⟶ 57:
 
== Гулытыгъуэхэр ==
 
* Урым цӀэрыӀуэ кхъуэ «[[Моцарелла|моцареллар]]» къызхашъыкӀыр хывышэра
* Индиэм жэмыр ауш псэушъхьу къыздалъытэм и укӀынымрэ шхынымрэ къамыду былымыл куэду ящу бгъуэтыфыну. Гъэшъэгъуэн хэлъкъым абым - былымылыр хывылура, хывхэм ятехуэкъым дин хабзэр, икӀи хывылымрэ былымылымрэ ӀэфӀагъкӀэ зэшъхьэщокӀхэ, былымылым хуэдуи шъабу щыткъым хывым и лырэ
Line 66 ⟶ 62:
 
== ТехьэпӀэхэр ==
 
* [http://www.wildcattleconservation.org/SpeciesFactSheets/BubalusArnee.htm Я бжыгъэм и lохур зтетыр www.wildcattleconservation.org дей]
* [http://www.kaziranga-national-park.com/ Къэрал парк Казиранга и сайт]