Азиэ хыв версиехэм я зэщхьэщыкӀыныгъэхэр

Content deleted Content added
No edit summary
23 сатырыр
 
== ШӀыпӀэ здэпсохэмрэ хъумэным и гузэвэгъуэхэмрэ ==
Мы Ӏэсу хывхэр здэпсохэр [[Индиэ|Индиэм]], [[Непал|Непалым]], [[Бутан|Бутаным]], [[ТаилэндТайлэнд|Таилэндым]], [[Лаос|Лаосым]], [[Камбоджа|Камбоджам]], [[Шри-Ланка|Шри-Ланкам]] джоуэ. ХХ лъэхъэнэм и кум нэс [[Малайзиэ|Малайзиэми]] щыпсоуахэ, ауэ джыпсту хыв мы Ӏэрысу къыщынэжьакъым. Хы тӀыгу [[Миндоро|Миндором]] ([[Филиппинхэ|Филиппинхэм]]) специал хъумакӀуэ Иглит зицӀэм щыпсоуа хывцӀыкӀу лӀэужъыгъуэцӀыкӀу (В. b. mindorensis). Гукъэуэ, ауэ зэрыгугъэмкӀэ а лӀэужъыгъуэцӀыкӀур дунем къытенэжьакъым.
[[File:Asiatic water buffalo in zoo tierpark friedrichsfelde berlin germany.jpg|thumb|left|220px|Берлин зоом яӀыгъ хывхэр]]
ТхыдэмкӀэ хывхэм я шӀыналъэр инышху щыт. Ди лъэхъэнэм и япэрей миным и кӀэдзэгъуэм азиэ хывым шӀыпӀэшхуэр иубыдт [[Месопотамиэ|Месопотамиэм]] щыкӀэдзауэ [[Джылэ Республикэ Китай|Китайм]] ишъхъэрэ лъэныкъуэм нэс.
31 сатырыр
[[Азиэ|Азиэ]] къэралхэм азиэ хывхэм я шӀыпӀэмрэ я бжыгъэмрэ зэкӀэлъыпыту нэхъ цӀыкӀу мэхъу. Абы лажьэ зиӀэр я шӀыпӀэ яубыдыра, яву, губгъуэ яшъху, къуаджэхэр тӀысху. ШӀыпӀэ хуиту здэпсоуфынхэр нэхъри нэхъ макӀэ мэхъухэр. ФактхэмкӀэ [[Индиэ|Индиэмрэ]] [[Шри-Ланка|Шри-Ланкамрэ]] хывхэр хуиту здэпсоуфын шӀыпӀу къэнэжьахэр къэралхэм я паркхэм (цӀэрыӀуэ къэрал парк [[Казиранга|Казиранга]] индиэ штат [[Ассам|Ассамым]] де хыв гуп щопсо 1000 хуэдиз я бжыгъэр хъууэ). [[Непал|Непалымрэ]] [[Бутан|Бутанымрэ]] я Ӏохур тӀэкӀу нэхъыфӀу щыт.
 
ПэмыкӀыу зэран яхуэхъур зэкӀэлъыпыту унагъуэ хывхэм зэрпыхьэхэр, я лъыр абым зэӀэгъэхьэр. КӀэлъыплъын абым гугъу Ӏэуэ къыкӀокӀыр хывхэм я гъунэгъу цӀыхухэр зэрыпсом шъхьэкӀэ я унагъуэ хывхэр шъхьэхуиту хъупӀэхэм дагъэкӀыу.
 
== Зэрыпсохэр ==