Арнаутие версиехэм я зэщхьэщыкӀыныгъэхэр

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
55 сатырыр
 
Албаниэм и псыхэм я нэхъыбэр [[Адреатикэ хы|Адреатикэ хым]] холъадэхэ, абыхэм ящыщу псы нэхъ инхэр: [[Дрин|Дрин]], [[Мати|Мати]], [[Шкумбини|Шкумбини]], [[Семани|Семани]], [[Виоса|Виоса]].
 
== Тхылэр ==
{{Main|Албаниэм и тхыдэр}}
[[Антик зэманыгъуэ|Антикым]] щыкӀэдзауэ иджырей Албаниэм и шӀыпэм [[Албанхэр|албанхэр]] къызхэкӀа лъэпкъ [[Илирийхэр|илирийхэр]] иса. Къэралым и ишъхъэрэ лъэныкъуэр [[Эпира|Эпирам]] хэта.
 
[[Лъэхъэнэ Курытхэр|Лъэхъэнэ курытхэм]] [[Урым империэ|Урым империэр]] сызэгуэхум, Албаниэм и нэхъыбэ шӀыгухэр [[Визанитэ империэ|Визэнтиэм]] хокӀуэ. VI лъэхъэнэм и кӀэм щыкӀэдзауэ слоуан лъэпкъхэр зекӀуэ яшъурэ къэралым йохьэхэ. Яужым бжыгъэрэ къэрал бжыгъэхэм яубыд - [[Венециэ (къэрал)|венецианхэм]], [[Эпир пэштыхьей|Эпир пэштыхьейм]], [[Неаполитан пэштыхьей|Неаполитан пэштыхьейм]], [[Сербиэ пэштыхьей|Сербиэ пэштыхьейм]] джоуэ. XIV лъэхъэнэм икум Албаниэм и шӀыпэпсор сербиэ пэштыхь [[Стефан Душан|Стефан Душаным]] еубыд.
 
1468 гъэм къэралыр [[Уэсмэн империэ|Уэсмэн империэм]] иубыдын кӀедзэ, 1571 гъэм кэралыр псоуэ уэсмэнхэм я ӀэнатӀэм кӀохьэ.
 
1912 гъэм шъакӀуэгъуэм и 28-м, [[Влор|Влорым]] дежь къаӀоху къэралым и хуитыныгъэр. 1912-1913 гъэхэм [[Аустрэ-Венгрэ|Аустрэ-Венгрым]], [[Британиэшхуэ|Британиэшхуэм]], [[Джэрмэн|Джэрмэным]], [[Урым|Урымым]], [[Урысей империэ|Урысейм]], [[Фрэндж|Фрэнджым]] джоуэ, къэралым и аутономиэ къалъытэ, яужым и хуитыныгъэри Уэсмэным хэмытыжьу.
 
1939 гъэм мэлыжъыхьым и 7-м [[Урым|Урымым]] и дзэр Албаниэм йохьэри мэлыжъыхьым и 10-м къэӀохур аннексиэ и шӀыпӀэр ишъауэ. 1943 гъэм [[Мусолини|Мусолини]] трагъэкӀа яуж, Урымым капитулациэ ишъу къэӀухур, ауэ фокӀадэм и 10-м къэралым джэрмэныдзэр йохьэ. Хуитыныгъэм шъхьэкӀэ екӀуэкӀ зауэр хомурэ джылэ-демократ револуциэ мэхъур. 1944 шъакӀуэгъуэм и 29-м къэралыр хуит мэхъур.
 
1946 гъэм [[Албаниэ Джылэ Республикэ|Албаниэ Джылэ Республикэ мэхъур]]
 
1976 гъэм щыкӀэдзауэ [[Албаниэ Джылэ Социал Республикэ|Албаниэ Джылэ Социал Республикэ]] мэхъур, Энвер Паша и тхьэмаду, [[Республикэ Совет Социал Зэгуэтхэр|РССЗ-м]] и дэӀэпыкъуэгъукӀэ.
 
1985 гъэм Энвер Паша дунем ехыжьа яуж ӀэнатӀэм Ӏухьэр Рамиз Алия, Энверим и лъэжьыгъэмкӀэ ӀэнатӀашъхьэр игъэкӀуэн игугъэ, ауэ КъуэкӀыпӀэ Еуропэм и къэралхэм къэхъ зэхъуэкӀыгъуэхэм зэрахъуэкӀ Албаниэм и тотолитар щытыкӀэр [[АШЗ|АШЗ-мрэ]] еуропэ къэралхэмрэ я шъхэщытыгъуэкӀэ зы лъэныкъуэмкӀэ адрей лъэныкъуэкӀэ къэралым и джылэмкӀэ.
 
1992 гъэм Албаниэ Демократ Партиэ хокӀыр. Коммунистхэр хэмыкӀа щыхъум Албаниэм джылэр бжыгъу дэкӀын кӀадзэхэ [[Урым|Урымым]] куэчху. 1996 гъэм Демократ партиэм хэхыгъуэм манипулациэ Ӏэмэ ирегъэкӀуэкӀ парламентым нэхъыбаӀу хэкӀыным шъхьэкӀэ. 1997 гъэм къэралыр джылэ гузэвэгъуэхэм хохуэ гъэпцӀэгъуэ фирмэхэм я ахъчэ халъхьэхэр зэрафӀэкӀуэдам шъхьэкӀэ. А къэхъуахэм теухуауэ 1997 гъэм и хэхыгъуэхэм Социал партиэр хокӀыр. 2005 гъэм Демократ партиэм нэхъыбу пӀэхэр щылъысар парламентым
 
== Гулъытыгъуэ ==