Азгъей версиехэм я зэщхьэщыкӀыныгъэхэр

|ИцӀэдыдэр = {{lang-ab|Аҧсны Аҳәынҭқарра}}</br />{{Lang-ru|Республика Абхазия}}

|ИцӀэм еуэ = Азгъейм

|Нып = Flag of Abkhazia.svg

|Дэмыгъэ = Abkhazia COA.svg

|Гоуидзэр =

|Къэрал уэрэдым и цӀэр = Аиааира

|ШӀыпӀэтхыпхъэм = Europe Location Abkhazia.svg

|Бзэхэр = [[Азгъэбзэ|азгъэбзэрэ]] [[урысыбзэ|урысыбзэрэ]]рэ

|Щыхалъхьар = VIII лъэхъэнэм Азгъэ пэштыхьей хуэду

|Хуитыныгъэм и махуэ = 1994 щакIуэгъуэм и 26

|КъызхэкӀар = [[Хъырцей|Хъырцейм]]м

|Зэпаубыд статус = true

|Къалэ нэхъыщъхьэр = [[Согъум]]

|ӀэнатӀэ хабзэр = Президентымрэ Парламентымрэ я Республикэ

|Къалэ нэхъ инхэр = [[Согъум]], [[Гагра]], [[Гудаута]]

|Тхьэмадэхэм я пӀэхэр = Президент<br />Вице-президент<br />

|Тхьэмадэхэр = Багапш Сергей<br />Анкуаб Александр

|И инагъымкӀэ и пӀэр = 163

|ШӀыпӀэр = 8600

|Псым и процентыр = куэдкъым

|Этнохоронимыр = азгъэ, [[азгъэхэр]]

|ДжылэмкӀэ и пӀэр =

|Джылэр = 250 000

|Джылэбжыгъэм и гъэр = 2003

|Джылэм и Ӏувагъыр = 29

|ВКӀуП =

|ВКӀуП-р гъэ щатар =

|ВКӀуП-мкӀэ и пӀэр =

|ВКӀуП-цӀыхум техуэр =

|Валутэр = [[Урысей рубл|рубл]]

|Доменхэр =

|Телефон кодыр = +7 840; +7 940

|Гулъытыгъуэ = <!-- <references/> -->

'''Азгъей Республикэ''', '''Азгъей''' ({{lang-ab|Аҧсны Аҳәынҭқарра, Аҧсны — Апсны́}} (къикlыр «Апсхэм якъэрал», {{Lang-ru|Республика Абхазия, Абхазия}})  — КъуэхьапӀэм Къэукъазым иде хэт, Хы ФӀыцӀэм и ипшъэ-къуэкӀыпӀэ Ӏуфэм идей. ИцӀэдыдэр псоуэ: Аҧсны Аҳәынҭқарра ( Азгъей Республикэ ).

Къалэ нэхъышъхьар - — [[Согъум]].

Къэрал джоуэ Азгъейм зэфӀэувэн щыкӀидзар VI илъэсишъэхэм, икъалэ Ӏаташъхьу Лыхныр. Къэру къыщиштар Леон I щытехьам., Азгъейр Визэнтиэм хэкӀыу хуит щыхъур VIII илъэсишъэхэм, Леон II щытехьам. Апщыгъуэм Азгъейм Курджым икъуэхьапӀэ лъэныкъуэри хиубыдэт. Къэралым лъэпӀкъ дэсхэтэр: азгъэхэр, курджы лъэпӀкъ: рачин, гурий, имерет, мегрел, сууан...сууан… Азгъейм къалэ, быдапӀэ, чылисэ бжыгъэ иӀат. Къалэ Ӏэташъхьар япӀэкӀэ Анакопиэм (Афон КӀэм ) щыӀа, яужым 806 гъэм Кутаис куэча.

975 гъэм Азгъейр Курджым хохьа икъэрур XI-XIIIXI—XIII илъэсишъэхэм фӀыуэ зэфӀэувау. Азгъейр зэрхэхьар пщы-унэхэр Багратхэрэ Леонхэрэ благъэ зэхохъури абыкӀэ нэхъри зэрагъэубыд.

XV илъэсишъэхэм Курджы къэралыр зэхохур. Азгъей пщыхэр Чачба лъэпӀкъым щыщхэр Азгъейм Къэрал Хуит траӀуэ. Адрей азгъэ пщыхэмрэ, мигрел пщы Дадиани лъэпӀкъмрэ япэщытахэ.

XVI илъэсишъэхэм Усмэн Пэштыхьейм къеныкъуэкъу мэхъу Азгъеймрэ Хъырцеймрэ. Хы ФӀыцӀэм иӀуфэм быдапӀэ бжыгъэ ещыр ( Согъум-Къалэ, Поти, Iанапэ... Iанапэ…) икъэрур хэкум зэфӀигъэуву. 1809 гъэм азгъэ пщыхэм ягугъэкӀэ Урысейм хохьахэ Александр I абы хуэарэзыуэ.

2008-20092008—2009 гъэхэм Урысеймрэ, Никарагуамрэ, Венесуэлэмрэ, Науру къэралхэм Азгъейр къэрал хуиту къалъыту тхылъхэм яӀэташъхьахэм Ӏапэ кӀадз.

Къэралым иӀаташъхьа бзэр - — Азгъэбзэ. Урысыбзэр азгъэбзэм хуэдуи къэралыбзу къалъытэ. Азгъейм лъэпӀкъу ису хъуар ябзэмкӀэ хуит щытыну: псэлъэну, тхэну Кэралым арэзы ешъ.

* Чыристану - — 60  %

* Мыслимэну - — 16  %

* ЛъэпӀкъ диныжъым пылъу - — 3  %

* ПэмыкӀ динхэр - — 15  %

* Джэуап зымтыфахэр - — 6  %

Азгъейр къедзыгъуи 7-кӀэ гуэча, къедзыгъу хъуам къалащхьэ яӀэ.

| rowspan="28" | [[FileФайл:AdmAskhazia.jpg|220px]]

* [[Согъум]]  — 43 700

* [[Гагра]]  — 10 700

* [[Гудаута]]  — 7 700

[[CategoryКатегориэ:Къэралхэр]]

[[CategoryКатегориэ:Азгъей]]