Ӏузэв версиехэм я зэщхьэщыкӀыныгъэхэр

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
1 сатырыр
[[File:Strait.svg|thumb|right|200px|Iузэвым и щытыкIэ]]
'''Iузэв''' — псым и зы къыхэгъэщхьэхукIа пIэ, щIыпIитIым я зэхуакум дэлъу псы бассейнитIбассейнитIыр ерэ абыхэм я IыхьитIIыхьитIыр зэпызыщIэ,зэпызыщIэу псы и зы къыхэгъэщхьэхукIа пIэщыт.
 
== Iузэвхэр зэрызэхадз ==
Iузэвхэр зэхадз кIыхьгъкIэ, бгъуагъкIэ, кууагъкIэ. Ахэм нэмыщI псы уэрхэм я гъэзапIэхэмрэ я псынщIагъымрэ къагъэлъагъуэ. Кхъухьхэр нэхъ щызекIуэ Iузэвхэм [[лоциэ|лоциэхэр]] яхузэхалъхьауэ щытщ.
 
Дунейм и нэхъ кIыхь дыдэ Iузэвыр — [[Мозамбик Iузэв|Мозамбик Iузэвыращ]] (и кIыхьагъыр 1760 километрэу мэхъу). Нэхъ бгъуэ дыдэр — [[Дрейк Iузэв|Дрейк Iузэвыращ]] (и бгъуагъыр 860 километрэу мэхъу).
 
== Iузэвхэм я классификациэхэр ==
'''Iузэвхэр хышхуэм и бассейнымкIэ'''
* Iузэв, зы хышхуэм и бассейным ит ([[Дарданеллэ]])
* Iузэв, хышхуитIым я бассейнхэр зэпызыщIэ ([[Iузэв Беринг|Беринг]])
 
'''Iузэвхэр континентхэмкIэ'''
* Iузэв, зи Iуфэхэр зы континентым хиубыдэ ([[Скагеррак]])
* Iузэв, зи Iуфэхэр континентитIым хиубыдэ ([[Гибралтар Iузэв]])
 
'''Iузэвхэр дуней-ижь статусымкIэ'''
* Iузэвхэ, [[Хуит хы|хуит хым]] и Iыхьэхэр ерэ экономикэ зонэхэм я Iыхьэхэр зэпызыщIэ, кхъухьхэр хуиту щызекIуэ ([[Сингапур Iузэв|Сингапур]], [[Баб-Iел—Мандеб Iузэв|Баб-Iел-Мандеб]] Iузэвхэм хуэдэ)
* Iузэвхэ, къэралитIым я зэхуакум дэт, дуней-ижь статусымкIэ зэрзыгурыIуауэ хамэ къэралхэм а кхъухьхэр хуиту дагъэкI хъуну ([[Каттегат]])
* Iузэвхэр, зы къэралым и зэхуакум дэт, къэрал куэдым я кхъухьхэм къагъэсэбэпу, ауэ къэрал зызейм хуейм димыгъэкIыу щыту ([[Босфор]]
 
== Нэхъ пщIэшхуэ зиIэ Iузэвхэр хышхуэхэмкIэ ==
=== [[Арктикэ Хышхуэ]] ===
* [[Вилицки Iузэв]]
* [[Гудзон Iузэв]]
* [[Дмитрий Лаптев Iузэв]]
* [[Карск куэбжэ]]
* [[Лонг Iузэв]]
* [[Маточкин Шар]]
* [[Санников Iузэв]]
* [[Шокалск Iузэв]]
* [[Югор Шар]]
 
=== [[Атлантикэ Хышхуэ]] ===
* [[Белтышхуэ]]
* [[Белт цIыкIу]]
* [[Босфор]]
* [[Гибралтар Iузэв]]
* [[Дарданеллэ]]
* [[Даниэ Iузэв]]
* [[Девис Iузэв]]
* [[Дрейк Iузэв]]
* [[Каттегат]]
* [[Кафирефс]]
* [[Керч Iузэв]]
* [[Ла-Манш]]
* [[Мессинэ Iузэв]]
* [[Отрантэ Iузэв]]
* [[Па-де-Кале]]
* [[Скагеррак]]
* [[Флоридэ Iузэв]]
* [[Iуресун]]
* [[Юкатан Iузэв]]
 
=== [[Индиэ Хышхуэ]] ===
* [[Баб-Iел-Мандеб Iузэв]]
* [[Басс Iузэв]]
* [[Мозамбик Iузэв]]
* [[Полк Iузэв]]
 
=== [[Щэху Хышхуэ]] ===
* [[Беринг Iузэв]]
* [[Зонд Iузэв]]
* [[Кариматэ Iузэв]]
* [[Корей Iузэв]]
* [[Кук Iузэв]]
* [[Лаперузэ Iузэв]]
* [[Магеллан Iузэв]]
* [[Макассар Iузэв]]
* [[Малаккэ Iузэв]]
* [[Сингапур Iузэв]]
* [[Тайван Iузэв]]
* [[Тэтэр Iузэв]]
* [[Торесс Iузэв]]
* [[Цугару Iузэв]]
 
== Иджыри феплъ ==
* [[Канал]]
* [[Фирф]]
 
[[Категориэ:Iузэв]]