Адыгэбзэ версиехэм я зэщхьэщыкӀыныгъэхэр

ЯтIонэрэу сыкъызыщыуцумэ сшIоигъор ХъокIо Аслъан истатьяу «Титхабзэ орэкъабзэ» зыфиIоу гъэзетым июлым и 13-м 1990-рэ илъэсым къихьагъэр ары. Авторыр техническэ шIэныгъэхэмкIэ кандидат нахь мышIэми, дэхэкIаеу адыгэ тхылъыбзэ шапхъэхэм алъэплъэ, ахэр нахьышIу шIыгъэным ыгукIэ егъапэ. Ар Аслъан щытхъоу ыкIи гуапэу фэлъэгъугъэн фае. ХъокIо Аслъан анахь згъэгумэкIэу хигъэунэфыкIырэр нэпэмыкIыбзэмэ къахэкIхи адыгабзэм къыхэхьагъэ гущыIэхэм ятхыкI. Ар Iофыгъошхоу щыт, ау проектмэ яавторхэм а лъэныкъор къыдамылъытагъэу зэритхырэр тэрэзэп. Ахэм ар къыдамылъытагъэмэ, а парагрэфэу зигугъу къышIхэрэм къащатхыныеп. Зэрэщытыр, урысыбзэм ифэмэ-бжьымэхэр къытехьэхэзэ адыгэ тхылъыбзэр охътэ кIэкIыкIэ уцугъэ. Ащ къыхэкIэу интеIнациональнэ гущыIэхэри, урысыбзэ гущыIэ зырызхэри, гущыIэ зэпхыгъэ хьэзэрхэри адыгабзэм къыхэхьагъэх, ахэм цIыфхэр ясагъэх. Ащ фэдэу адыгэ тхылъыбзэм хэтхэм бзэр агъэкIодынкIэ щынагъо щыIэп. Бзэ пстэуми ащ фэдэ амалхэр агъэфедэх, ау грамматикэм ахэр бзэм щыщым фэдэу егъэпсых. Титхылъыбзэ уцу зэхъум тхакIохэм къахэкIыщтгъэх, гущыIэ пстэури адыгабзэкIэ къэIогъэн фае зыIощтгъэхэр, ау ар бзэми цIыфми аштагъэп. Сыд фэдэрэбзи ежь ибзэ хабзэхэм атетэу хэхъоныгъэ лексикэмкIэ ешIы нахь, зыгорэм ишIоигъоныгъэкIэ, искусственэ зыфаIорэм фэдэу, бгъэпсын плъэкIыщтэп. Арышъ, адыгэ орфографием ишапхъэхэр зэблэтхъуным тыпышъумыгъэлъэу,щыIэм тэрэзэу тырыжъугъэлажь.

 

{{Main|Прото-Адыгэбзэ}}

*КӀахыбзэ '''a ↔ э''' East: ''адыгабзэ ↔ aдыгэбзэ''; ''бай ↔ бей''; ''аслъан ↔ аслъэн''; къэплъан ↔ къаплъэн; ''дунай ↔ дуней''; ''тхьакӀум ↔ тхьэкӀумэ''; ''хьарыф ↔ хьэрф''; ''тхьаркъо ↔ тхьэрыкъуэ''; ''Ӏай ↔ Ӏей''; ''хьамлыу ↔ хьэмбылу''; ''хьау ↔ хьэуэ''