Еуропэ версиехэм я зэщхьэщыкӀыныгъэхэр

Content deleted Content added
Blanked the page
rvv
1 сатырыр
[[Файл:Europe satellite globe.jpg‎‎‎‎|right|thumb|''Еуропэ'']]
'''Еуропэ''' — дуней лъэныкъуихым изы. Азиэм дэкlыгъу Еуразиэ континентым хэт, зэхэту 10 милыуан км² хуэдиз мэхъу. Цlыху исыр 733 милыуану.
 
== Цlэр ==
Алыдж мифологием хэта бзылъхугъэ Еуропэм ицlэкlэ траlуа, финикийхэм ягуащу щытауэ, ар Зевсым идыгъуауэ Критым ехьыр.
 
Езы цlэр къызхэкlар фрэндж лингвист Шэртеным къыхуэшъакъым (адре лингвист бжыгъэхэми хуэду).
 
== Шlыпlэгъунэр ==
Пэсырей алыджхэм япэм Еуропэр зыми хэмыту икlи нэмысу, [[Азиэ|Азиэми]], [[Африкэ|Африкэми]] ялъытэт. Яужым Еуропэр шlышхуэ иджыпсту [[Еуразиэ]] зицlэм итэкъыр цlыкlу зэрщытыр къыщашъэм ишlыпlэгъунэр къуэкlыпlэм [[Тэн|Тэнкlэ]] ирагъакlу кlадза.
 
XV илъэсишъэхэм, Эспаниэм мыслимэну хъуар щырахум, византийхэр - Азиэм тыркухэм. Еуропэр зэман гуэрэкlэ дунейпсом чристану изакъуэ къынат. Ауэ иджыпсту, дунейм чристану нэхъыбэ ис Еуропэм исым нэхърэ. XIX илъэсишъэхэм дунейпсом ипромышленностыр Еуропэм щыlа.
 
В. Татищевым [[1720]] гъэм Еуропэм икъуэкlыпlэ шlыпlэгъунэр Уралым нэс ягъэкlуэтэну мэлъаlуэ. Хом-хомурэ шlыпlэгъунэ кlэр апхуэду ялъытэн кlадзэ, япэкlэ Урысем яужкlэ дунейпсом.
 
'''Me ollaan 69 bois'''== Тхыдэ ==
HAISTAKAA PASKA VITUN HOMOT
куэдрэкlэ цlыхухэр имысу, имытlысхьу Еуропэм щыта. Курджым ипшъэ-къуэкlыпlэм къагъуэта 1,8 милыуанкlэ узэlабэкlыжьмэ цlыху исауэ, якъумшъэ, ахэр Homo habilis-мрэ Homo erectus-мрэ ящыщхэ, яужкlэ а "лъэпlкъхэр" зэр Азиэм и ипшъэмкlэ зэбгырыкlахэ.
 
Цlыхур тэнэ къыкlыу Еуропэм къэкlуами къашъэфкъым тынчу. Яшъэ къуэдер Еуропэм цlыхур "къэхъуакъым", "зэфlэувакъым". Индиэм япэрехэр къикlа хуэдууи мэгугъэхэ ауэ гипотезэ нэхъ зтетхэр Африкэм къыкlауэ.
 
Еуропэм дэтlысхьапахэр гейделберг-цlыхумрэ абы къытекlа ( ягугъу ) неандерталымрэ, абы пэмыкlыу етlуанэр еуропэ дунем хуэгъэсэбэпауэ щытт.
 
Япэдыдэу Еуропэм иджырей цlыхур (Homo sapiens sapiens) щихьар зэргугъэхэмкlэ 35 иэ 28 илъэс минкlэ узэlэбэкlыжьмэ, ар неандырталым икlуэдыкlэуи ящохъу.
 
== Еуропэм икъэралхэр ==
[[Файл:Europe with flags.png‎‎‎‎|right|thumb|''Къэралхэр'']]
 
{| class="wikitable"
! Ныпыр
! Хэкур
! Къалащхьэр
|-
! colspan="3" style="text-align:center" | Еуропэм и къухьэпlэр
|-
| [[Файл:Flag of Austria.svg|50px|border]]
| [[Аустрэ]]
| [[Виэна]]
|-
| [[Файл:Flag of Andorra.svg|50px]]
| [[Андоррэ]]
| [[Андоррэ-ла-Велиэ]]
|-
| [[Файл:Flag of Belgium (civil).svg|50px]]
| [[Белгэ]]
| [[Бруксел]]
|-
| [[Файл:Flag of the United Kingdom.svg|50px|border]]
| [[Британиэшхуэ|Британэшхуэ]]
| [[Лондон]]
|-
| [[Файл:Flag of Germany.svg|50px]]
| [[Джэрмэн]]
| [[Берлин]]
|-
| [[Файл:Flag of Ireland.svg|50px|border]]
| [[Ирлэнд]]
| [[Дублин]]
|-
| [[Файл:Flag of Liechtenstein.svg|50px]]
| [[Лихтэнштейн]]
| [[Вадуц]]
|-
| [[Файл:Flag of Luxembourg.svg|50px|border]]
| [[Луксембург]]
| [[Луксембург (къалэ)|Луксембург]]
|-
| [[Файл:Flag of Monaco.svg|45px|border]]
| [[Монако]]
| [[Монако (къалэ)|Монако]]
|-
| [[Файл:Flag of the Netherlands.svg|50px|border]]
| [[Нидерлэндхэр]]
| [[Амстердам]]
|-
| [[Файл:Flag of France.svg|50px|border]]
| [[Фрэндж]]
| [[Париж|Парис]]
|-
| [[Файл:Flag of Switzerland (Pantone).svg|45px]]
| [[Шуэцарэ]]
| [[Берн]]
|-
! colspan="3" style="text-align:center" | Еуропэм и ищхъэрэр
|-
| [[Файл:Flag of Denmark.svg|50px|border]]
| [[Даниэ]]
| [[Копенхьаг]]
|-
| [[Файл:Flag of Iceland.svg|50px|border]]
| [[Ислэнд]]
| [[Рейкьявик]]
|-
| [[Файл:Flag of Norway.svg|50px|border]]
| [[Норвегэ]]
| [[Осло]]
|-
| [[Файл:Flag of Finland.svg|50px|border]]
| [[Финлэнд]]
| [[Хьелсинки]]
|-
| [[Файл:Flag of Sweden.svg|50px]]
| [[Шуэц]]
| [[Стокхьолм]]
|-
! colspan="3" style="text-align:center" | Еуропэм и къуэкlыпlэр
|-
| [[Файл:Flag of Abkhazia.svg|50px]]
| [[Азгъей]]
| [[Согъум]]
|-
| [[Файл:Flag of Bulgaria.svg|50px|border]]
| [[Болгариэ]]
| [[Софиэ]]
|-
| [[Файл:Flag of Hungary.svg|50px|border]]
| [[Венгрэ]]
| [[Будапештэ]]
|-
| [[Файл:Flag of Latvia.svg|50px|border]]
| [[Латвиэ]]
| [[Рига]]
|-
| [[Файл:Flag of Lithuania.svg|50px]]
| [[Литоу]]
| [[Вилнус]]
|-
| [[Файл:Flag of Moldova.svg|50px]]
| [[Молдавиэ]]
| [[Кишинэу]]
|-
| [[Файл:Flag of Poland.svg|50px|border]]
| [[Полшэ]]
| [[Варшава]]
|-
| [[Файл:Flag of Romania.svg|50px]]
| [[Румыниэ]]
| [[Букурешт]]
|-
| [[Файл:Flag of Slovakia.svg|50px|border]]
| [[Слоуакэ]]
| [[Братислава]]
|-
| [[Файл:Flag of Ukraine.svg|50px]]
| [[Хуэхуэлей]]
| [[Киеу]]
|-
| [[Файл:Flag of Belarus.svg|50px]]
| [[Урысыху]]
| [[Минск]]
|-
| [[Файл:Flag of the Czech Republic.svg|50px|border]]
| [[Чех]]
| [[Прага]]
|-
| [[Файл:Flag of Estonia.svg|50px|border]]
| [[Эстониэ]]
| [[Таллинн]]
|-
! colspan="3" style="text-align:center" | Еуропэм и ипшъэр
|-
| [[Файл:Flag of Albania.svg|50px]]
| [[Албаниэ]]
| [[Тирана]]
|-
| [[Файл:Flag of Bosnia and Herzegovina.svg|50px]]
| [[Босниэрэ Герцеговинэрэ]]
| [[Сараево]]
|-
| [[Файл:Flag of the Vatican City.svg|50px|border]]
| [[Ватикан]]
| [[Ватикан]]
|-
| [[Файл:Flag of Greece.svg|50px|border]]
| [[Алыдж]]
| [[Атынхэ]]
|-
| [[Файл:Flag of Spain.svg|50px]]
| [[Эспаниэ]]
| [[Мадрид]]
|-
| [[Файл:Flag of Italy.svg|50px|border]]
| [[Урым]]
| [[Рим|Рома]]
|-
| [[Файл:Flag of Macedonia.svg|50px]]
| [[Республикэ Македониэ|Македониэ]]
| [[Скопье]]
|-
| [[Файл:Flag of Malta.svg|50px|border]]
| [[Малтэ]]
| [[Валетта]]
|-
| [[Файл:Flag of Portugal.svg|50px]]
| [[Португал]]
| [[Лисбон]]
|-
| [[Файл:Flag of San Marino.svg|50px|border]]
| [[Сан-Марино]]
| [[Сан-Марино]]
|-
| [[Файл:Flag of Serbia.svg|50px|border]]
| [[Сербиэ]]
| [[Белград]]
|-
| [[Файл:Flag of Slovenia.svg|50px|border]]
| [[Слоуэнэ]]
| [[Лублана]]
|-
| [[Файл:Flag of Croatia.svg|50px|border]]
| [[Хоруатиэ]]
| [[Загреб]]
|-
| [[Файл:Flag of Montenegro.svg|50px]]
| [[Къушъхьафlыцlэ]]
| [[Цетине]]
|}
 
=== Ныкъуэу е лъэныкъуэкlэ Еуропэм хэт къэралхэр ===
* [[Урысей]]
* [[Къазахъстэн]]
* [[Тырку]]
* [[Азэрбиджан]]
* [[Ермэлей]]
* [[Хъырцей]]
 
== Текlыпlэхэр ==
 
[[Категориэ:Еуропэ]]