Хы МыутӀэ версиехэм я зэщхьэщыкӀыныгъэхэр
Content deleted Content added
цӀ Reverted edits by 109.248.205.211 (talk) to last revision by 85.173.116.104 Tag: Rollback |
цӀ palotchka <Ӏ> (via JWB) |
||
22 сатырыр
Пэсырем Хы МыутӀэм алыджхэр ''Меотий хыкӀэ'' еджэт, римхэм ''Palus Maeotis'', скифхэм ''Каргалук'', меотхэм ''Темериндэ'' ("Хым Янэ" къырагъкӀыу), хьарыпхэм ''Натшлах'' иэ ''Бахр ал-Азуф'', тыркухэм ''Бахр эл-Ассак'' (Хы ШхъуэнтӀабзэ; иджыре тырку ицӀэр Azak Denizi), генуэзхэмрэ венециэхэмрэ ''Mare delle Zabacche''. Восточнэ слэванхэм хыр къыщашъар I илъэсишъэм, ''Хы ШхъуантӀэ'' траӀуа. Тамэтэрхъэ къэралыр зэрзэфӀэувэрэ ''Урыс Хы'' траӀуэ. Къэралыр зэрыкӀуэдрэ ицӀэр бжыгъэрэ зэрахъуэкӀыр (Самэкуш, Салэкар, Майутис..). XIII илъэсишъэхэм Хы Саксин къытонэ. Тэтэр-монголхэм аргуэру кӀэуэ цӀэхэр ират: ''Балык-денгизрэ'' ''Чабак-денгизрэ''.
Зы гупшысыгъэхэмкӀэ ''Чабак-денгизым'' зэрихъуэкӀауэ: ''чабак - дзыбах - забак - азак - азов'' - цӀэр къыхэкӀауэ, ауэ абэ пылъхэкъым. ПэмыкӀ гупшысэгъуэкӀэ ''азэкыр'' - тырку псалъэ, лъахъчэ кыригъэкӀыу. Абы пэмыкӀыу Хым иджыри цӀэ
Езы псалъэ "азовым" шъхьакӀи гупшъэсыгъуэ бжыгъэ щыӀа: полов пщым ицӀу щытауэ Азум (Азуф), Ос лъэпӀкъым яцӀэкӀэ (ассхэм), тырку псалъэ азаным ирагъэхьч - "кӀагъ" "кӀагъым", адыгэ - Ӏузэв. ЗэралъытэмкӀэ иджырей урысыцӀэр XVII илъэсишъэм къыщыщӀэдзауэ къытена, Пименым итхылъхэм теухуауэ. ИкӀи ицӀэр здытеубыдатэр Тэн ихыжъэрат. Пётр I Азов зекӀуэхэм ежьа нэуж зэр хыуэ Азов щыфӀашъар.
| |||