Андэгурэ
Андэгурэ | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ЩӀэныгъэ хэкӀыгъэхэр | ||||||||||||
|
||||||||||||
Латин цӀэр | ||||||||||||
Bunias orientalis Linnaeus | ||||||||||||
|
Андэгурэ (лат-бз. Bunias orientalis) — гъитӀкӀэ е нэхъыбэкӀэ къэкӀ удз лӀэужьыгъуэщ.
Теплъэр зэгъэзэхуэжын
Сантиметрэ 80-100-м нэсыхукӀэ докӀей, и пкъым и щхьэкӀэм мэкъуауэгъуэм гъэгъа гъуэжьхэр, Ӏэраму зэхэту, къыпедзэ. И лъабжьэ гъумыр куууэ йокӀых. ИщӀагъкӀэ щӀэт тхьэмпэхэр инщ, кӀыхьщ, лэдэх яӀэщ, ищхьэкӀэ тетхэр нэхъ цӀыкӀущ. И жылэхэр гъэмахуэкӀэм, бжьыхьэм мэхъу, я теплъэкӀэ хъурей цӀыкӀухэщ, я фэкӀэ гъуабжэщ е фӀыцӀэщ.
КъыздэкӀыр зэгъэзэхуэжын
Губгъуэхэм, мэкъупӀэхэм, мэз лъапэхэм, хуейхэм, бгыщхьэхэм къыщокӀ.
Къэгъэщхьэпэгъуэр зэгъэзэхуэжын
Андэгурэпкъыр, гъэгъахэр къыпимыдзэ щӀыкӀэ, адыгэхэм, абазэхэм, къэрэшейхэм, балъкъэрхэм яукъэбзурэ яшх, коротин, витамин зэмылӀэужьыгъуэхэр хэлъщ. Адыгэхэм андэгурэпкъыр хущхъуэу, маркуэхэр ирагъэкӀуэду, къагъэщхьэпэ.
Мыр тхыгъэ нэмгъэсащ КъэкӀыгъэщӀэныгъэмкӀэ. Проектым удэӀэпыкъуфынущ, бгъэтэрэзу нэхъыбэ иптхэм. |
Тхылъхэр зэгъэзэхуэжын
Хьэкъун Б. Адыгэ къэкӀыгъэцӀэхэр. ТхылътедзапӀэ «Эльбрус». Налшыч 1992 гъ.