Гъуэжьудз
Гъуэжьудз | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ЩӀэныгъэ хэкӀыгъэхэр | ||||||||||||
|
||||||||||||
Латин цӀэр | ||||||||||||
Hypericum L. | ||||||||||||
|
Гъуэжьудз (лат-бз.: Hypericum, ур-бз: Зверобой) — къкӀыгъэхэм ящыщ Гъуэжьудзлъэпкъ (Hypericaceae).
ЗэрзэфӀэтыр
зэгъэзэхуэжынГъэбжыгъэкӀэ къэкӀхэм ящыщ, макӀыу гъэкъэкӀыгъу удзу щытхэ, пабжъэхэ, пабжъэшхуэхэ иэ жыгху къокӀхэ.
Жэпкъхэр янэхъыбэм, мы хъуреуэ адрей къэкӀыгъэхэм хуэду, плӀыму щытхэ.
Тхьампэхэр занкӀэху, кӀыхьу щытхэ, я лъапэхэр кӀэкӀыу иэ занкӀыу жэпкъым фӀэсу.
Гъагъэхэр зэрызу иэ гупышху зэхэтхэ. Тхьамэ тхурытхурэ ятет, макӀыу плӀы ятет мэхъур, дышъафу иэ гъуэжьу щыту я фэр.
КъыздэкӀыр
зэгъэзэхуэжынЛъэпкъым 110 хуэдизкӀэ зэшъхьащокӀхэр, нэхъыбу ШӀыгум Ишъхъэрэ ныкъуэмкӀэ иэ тропикхэм нэхъ ягъунэгъу, ипшъэ лъэныкъуэмкӀэ къэкӀху. Нэхъыбэдыду здэщыӀахэр Хы Курытым иӀуфэ лъэныкъуэхэм.
Лъэпкъ нэхъ цӀэрыӀуэхэр къэкӀыгъэ-шъэныгъэм
зэгъэзэхуэжынУрысейм илъэпкъхэм ящыщу зытӀущ къыщокӀыр; еуропэ лъэныкъуэмкӀэ - Hypericum perforatum, Hypericum quadrangulum. КъэкӀыгъитӀри удз гъэбжыгъу къэкӀхэм ящыщ, я лъабжъэхэр шӀым къыкӀэну. Я гъагъэхэр тӀуми гъуэжьу щыт; удзытӀри хъушхъу ялъытэ.
ПэмыкӀхэм ящыщу- гъэпсом удзыфу щыт Hypericum calycinum, Hypericum oblongifolium, къудамэхэр плъыжьыху, итхьампэхэр кӀыхьу щыту. ( Гималай къушъхьахэм къыщокӀыр ), Hypericum androsaemum ( Ишъхъэрэ Еуропэм щыщ ), аищыр удзгъагъэ хуэду ягъэкӀхэр Ӏарысу.
Къышъхьапагъэм шъхьакӀэ ягъэкӀхэр:
- Hypericum ramosissimum - пабжъэ бацу, мы лъагу мэкӀыр, мы Ӏарысу Къаукъаз КӀыбымрэ, Ермылымрэ къыщокӀыр.
- Hypericum humifusum
- Hypericum perforatum
- Hypericum quadrangulum - гъбжыгъэкӀэ къэкӀ, ежъужъ-удз
- Cytisus biflorus - пабжъэ ину къокӀыр
Сурэтылъэ
зэгъэзэхуэжын-
Hypericum coris
-
Hypericum elegans
-
Hypericum erectum
-
Hypericum hircinum
-
Hypericum humifusum
-
Hypericum kalmianum
-
Hypericum pulchrum
-
Hypericum quadrangulum