Махъшэбзу
| Махъшэбзу | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| ЩӀэныгъэ хэкӀыгъэхэр | ||||||||||||||||
|
||||||||||||||||
| Латин цӀэр | ||||||||||||||||
| Struthio camelus Linnaeus, 1758 | ||||||||||||||||
| ХэкӀ къуэдзэхэмрэ инфрхэкӀхэмрэ | ||||||||||||||||
|
Махъшэбзу́ (лат-бз. Struthio camelus) — мылъатэ бзуушхуэ.
И лъэгъагъыр щхьэшыгум нэгъунэ см. 270 нос, къешэч ч. 70-90. Лъатэкъым, ауэ икъукӀэ псынщӀэу мэжэф (зы сэхьэтым км. 70 нэсу), бгъэгулыбэ къупщхьэ иӀэкъым, фӀэтри лъэпхъуамбитӀ къудейщ, щхьэр цӀыкӀу, пщэ пцӀанэ, лъакъуэхэр кӀых. ЗыщӀыпӀи мылъэтэжыу щопсэу Африкэм и мэзыншэ тафэ гъущэхэм.
КӀэцӀыгъуэ-къишыгъуэ зэманым махъшэбзуухъум анитӀ-щы щӀыгъущ, дэтхэнэми джэдыкӀи 7-9 къекӀэцӀ, ахэри зейхэм яхуэфащэу пӀащэщ.
Ӏусым хохьэ къэкӀыгъэхэр, псэущхьэ жьгъейхэр — дзыгъуэхэр, шындырхъуо, къуалэбзу, гъудэбадзэ.
Махъшэбзур махъшэми хуэду псы емыфэу зэман кӀыхькӀэ мэпсэуф, ауэ щигъуэтым хуэчэфу йофэ икӀи зегъэпскӀ. Нэ жанщ икӀи сакъщ.
И къабзий дахэм щхьэкӀэ ахэр 1938-рэ гъэм къыщыщӀэдзауэ Ипщэ Африкэм, иужыӀукӀэ Алджазаирым, Сицилиэ хытӀыгум, Фрэнджым, нэгъуэщӀ къэралхэми зэрахуэуеубла. Ипщэ Африкэм ахэр ягъэмэлыхъуэ, пылъхьэншэуи а къэлэныр ягъэзащӀэ, абы къыхуагъэщӀа нэхъ умыщӀэну: жэрхэщ, бэшэчхэщ, къарууфӀэхэщ, сакъхэщ, нэхъыщхьэращи дыгъуакӀуэхэм ящышынэкъым — ирецӀыху, ирехьэкӀэкхъуэкӀэ.
Махъшэбзур Ищхъэрэ Къаукъазым хъун щаублащ:
- 1999 гъ. Щачэ къалэм игъунэгъу.
- 2001 гъ. Къэрэшей-Шэрджэсым, Хьэбэз къу.
|
Мыр тхыгъэ нэмгъэсащ орнитологиэмкӀэ. Проектым удэӀэпыкъуфынущ, бгъэтэрэзу нэхъыбэ иптхэм. |
Тхылъхэр
зэгъэзэхуэжын- Адыгэхэм я къуалэбзу щӀэныгъэр. Брат Хьэсин. Черкесск. 2007 гъ.