ЦӀыжьдадэ лъэпкъыр

ЦӀыжьдадэ лъэпкъыр
ЦӀыжьдадэщхьэфӀыцӀэ
ЩӀэныгъэ хэкӀыгъэхэр
Лъэпкъышхуэ: Псэушъхьэхэр Типхэр: Кордэхэр Тип къуэдзэ: ДжабэрыӀэхэр ХэкӀ: Къуалэбзухэр ХэкӀыгъуэ: Унэбзу хэкӀыгъуэр Лъэпкъ: ЦӀыжьдадэ лъэпкъыр
Латин цӀэр
Paridae (Vigors, 1825)
И щӀыпӀэр
Систематикэ УикилӀэужьыгъуэм Сурэтхэр Уикисурэтылъэм ITIS 178697 NCBI 9153

ЦӀыжьдадэ лъэпкъыр (лат-бз. Paridae) — унэбзу хэкӀыгъуэм щыщ лъэпкъщ.

Теплъэр

ЛӀэужьыгъуэ жьгъейхэщ, я кӀыхьагъыр см. 10-17, къашэч г. 7-23. ЦӀыжьдадэхэр пэ кӀэщӀхэщ, кӀагуэхэщ лъакъуэ гъум лъэщхэщ, лъэхъуамбэ быдэ, лъэбжьанэ лъэщ гъэшахэр яфӀэту. Цы щабэ Ӏув ятетщ. Я теплъэри псэукӀэри хуабжьу зэщхьщ.

ПсэукӀэр

ЛӀэужьыгъуэ нэхъыбэм илъэсым тӀо къраш, зэ гъуэлъхьэгъуэр джэдыкӀи 4-16 носыр. Здэгъуалъхьэ хабзэр абгъуэ зэхуэщӀахэращ.

Здэпсэухэр

Куэду щопсэу Еуразиэмрэ Африкэмрэ, лӀэужьыгъуэ гуэрэхэм къанэмыщӀауэ, ауэ щӀымахуэм мэӀэпхъуэхэр.

Лъэпкъэгъухэмрэ лӀэужьыгъуэхэмрэ

• Лъэпкъыгъуэ ЦӀыжьдадэщхьэфӀыцӀэхэр (Poecile) 
  • ЦӀыжьдадэщхьэфӀыцӀэ (Poecile palustris)
  • Poecile lugubris
  • Poecile hyrcanus
  • Poecile montanus
  • Poecile songarus
  • Poecile carolinensis
  • Poecile atricapillus
  • Poecile gambeli
  • Poecile sclateri
  • Poecile superciliosus
  • Poecile davidi
  • Poecile cinctus
  • Poecile hudsonicus
  • Poecile rufescens

• Лъэпкъыгъуэ Periparus
  • цӀыжьдадэцӀыкӀу (Periparus ater)
  • Periparus rufonuchalis
  • Periparus rubidiventris
  • Periparus melanolophus
  • Periparus venustulus
  • Periparus elegans
  • Periparus amabilis

• Лъэпкъыгъуэ АмкӀыщхэр (Lophophanes)
  • АмкӀыщ (Lophophanes cristatus)
  • Lophophanes dichrous

• Лъэпкъыгъуэ Baeolophus
  • Baeolophus wollweberi
  • Baeolophus inornatus
  • Baeolophus ridgwayi
  • Baeolophus bicolor
  • Baeolophus atricristatus

• Лъэпкъыгъуэ ЦӀыжьдадэхэр (Parus)
  • ЦӀыжьдадэ (Parus major)
  • Parus guineensis
  • Parus leucomelas
  • Parus niger
  • Parus carpi
  • Parus albiventris
  • Parus leuconotus
  • Parus funereus
  • Parus rufiventris
  • Parus pallidiventris
  • Parus fringillinus
  • Parus fasciiventer
  • Parus thruppi
  • Parus griseiventris
  • Parus cinerascens
  • Parus afer
  • Parus minor
  • Parus bokharensis
  • Parus monticolus
  • Parus nuchalis
  • Parus xanthogenys
  • Parus spilonotus
  • Parus holsti
  • Parus semilarvatus

• Лъэпкъыгъуэ Pseudopodoces
  • Pseudopodoces humilis

• Лъэпкъыгъуэ ЦӀыжьдадэщӀыхухэр (Cyanistes)
  • ЦӀыжьдадэщӀыху (Cyanistes caeruleus)
  • Cyanistes teneriffae
  • Cyanistes cyanus
  • Cyanistes flavipectus
  • Cyanistes varius

• Лъэпкъыгъуэ Sylviparus
  • Sylviparus modestus

• Лъэпкъыгъуэ Melanochlora
  • Melanochlora sultanea

Тхылъхэр

• Брат Хьэсин. Адыгэхэм я къуалэбзу щӀэныгъэр. Черкеск къ. 2007 гъ.